هیچ فردی دارایی خود را تا ابد به همراه نخواهد داشت. این حق تنها تا زمان حیات پابرجاست. و بعد از آن تمامی اموال میان وراث و یا ماترک تقسیم می‌شود. اما این امر بلافاصله بعد از ترک دنیای شخص صورت نمی‌گیرد. و این روند به همین راحتی‌ها امکان‌پذیر نیست. بنابراین لزوم اقدامات حقوقی در قبال ورثه بسیار ضروری است، تا حقی از کسی ضایع نشود. در چنین شرایطی مشورت با بهترین وکیل شیراز، کمک شایانی به شما خواهد کرد.
در این مطلب قصد داریم به طور جامع و کاربردی، شرایط تقسیم ترکه را توضیح خواهیم داد. پیش از ارتباط با وکیل تقسیم ترکه شیراز، توصیه می‌کنیم تا انتها این مقاله را مطالعه کنید.
ترکه به چه معناست؟
ترکه در لغت به معنای میراث و مالی است که فرد متوفی از خود به جای میگذارد. اما در دایره لغات حقوقی، به معنای اموال منقول و غیر منقول و حقوق مالی متوفی که بعد از فوت به بازماندگانش منتقل می‌شود. به طور کلی، ترکه تمام دارایی مثبت و منفی شخص اعم از اموال عینی، منفعت، طلب، کلیه حقوق مالی و بدهی‌ها را شامل می‌شود.
لازم به ذکر است که از نظر وکیل تقسیم ترکه شیراز، مالی که از متوفی به ارث می‌رسد، در صورتی بین وراث تقسیم می‌شود که ابتدا تمام دیون وی با آن پرداخت شود.
نحوه تقسیم ترکه
در صورتی که سهم هریک از ورثه از سهم سایر وراث تفکیک شود و به صورت مجزا درآید، تقسیم ترکه محقق شده است. به گفتۀ وکیل اعتراض به تقسیم ترکه شیراز تقسیم ترکه گاهی با توافق میان وراث، و گاهی هم به حکم دادگاه انجام می‌شود:
- در صورت وجود توافق، تمامی ذی‌نفعان با مراجعه به دفتر اسناد رسمی اقدام به تقسیم نامه می‌کنند. اگر هم بین وراث شخصی غائب یا محجور بود، تقسیم ترکه به نمایندگان آن محول می‌شود.
- اما در صورت عدم توافق بین شرکا، دادگاه به اجبار تقسیم را انجام می‌دهد. در این زمان هریک از افراد یا وکیل ارث و میراث‌شان، از دادگاه درخواست تقسیم سهم از سایر داشته باشند.
مدارک لازم برای درخواست تقسیم ترکه
- درخواست به همراه مشخصات درخواست‌‌‌دهنده
- گواهی انحصار وراثت
- صورت اموال در صورت عدم تحریر
انوع تقسیم ترکه
برای شناسایی حق ورثه در تقسیم ترکه، وکیل ارث شیراز می‌تواند روش‌های زیر را به کار ببرد:
- تقسیم به افراز
افراز یعنی جدا کردن سهم هر یک از مالکین مشاعی از ملک مشترک، که به دو صورت توافقی و تراضی یا با اجباری (از طریق دادگاه) انجام می‌شود. وراث می‌توانند با درخواست افراز، رهایی از شراکت خود را به مراجع ذی‌صلاح اعلام کنند. مگر اینکه ممنوعیت قانونی یا قراردادی داشته باشد.در این صورت در تقسیم به افراز، اولاً از عین هر نوع مال مشاعی، به هر شریک، معادل سهم خودش می‌رسد. ثانیاً؛ نیاز به ارزیابی و قیمت‌گذاری مال مشاعی نیست.
- تقسیم به تعدیل
در صورتی که مال مشاعی متوفی، از نظر اجزاء ارزش واحد و یکسانی نداشته باشد. برای مثال قطعه زمینی، بخش روبه‌روی اتوبان آن ارزش بیشتری نسبت به قسمت‌های دیگر آن داشته باشد. در این نوع تقسیم، وکیل ارث در شیراز مبنا را مساحت زمین قرار نمی‌دهد. بلکه قسمت‌های ارزان را از لحاظ مساحت وسیع‌تر می‌گیرد تا برابری صورت گیرد. و ممکن است حالت‌های زیر پیش آید:
- از عین هر نوع مال مشترک به هر شریک معادل سهم ایشان نمی‌رسد ممکن است مساحت بیشتر یا کمتر باشد.
- همۀ وراث یا شرکا از عین مال مشترک سهم می‌برند.
- لازمه و مقدمه تقسیم ترکه به تعدیل ارزیابی و قیمت‌گذاری مال مشاعی است.
- تقسیم به رد
بنابر ماده 316 قانون امور حسبی، اگر تعدیل محتاج به ضمیمه پول و و اموال باشد، به ضمیمه آن تعدیل می شود. با توجه به این ماده، ضمیمه کردن مال اعم از پول و … خارج از مال مشاع را، تقسیم به رد می‌گویند. این پرداخت به منظور ایجاد تعادل در ارزش حصه‌ها صورت می‌پذیرد.
- تقسیم ثمن پس از فروش
و اما در صورتی که هیچ‌یک از روش‌های فوق برای تقسیم ترکه ممکن نباشد،همانطور که وکیل تقسیم ترکه شیراز می‌گوید، دادگاه اموال را به مزایده میگذارد. و بهای اموال را پس از کسر هزینه‌های دادرسی و مزایده بین ورثه با توجه به سهم‌شان تقسیم می‌کند.
اقدامات لازم جهت صدور گواهی انحصار وراثت
برای اینکه تقسیم ترکه انجام شود، اولین قدم این است که بعد از فوت شخص گواهی انحصار وراثت گرفته شود. در این گواهی رسمی، اسامی وراث و زمان فوت متوفی مشخص شده است. سپس شخص خواهان تقسیم ترکه یا وکیل ارث شیراز دادخواست خود را به دادگاه تقدیم می‌کند.
اگر در خصوص تقسیم ترکه بین وراث تراضی باشد، صورت جلسه آماده و به امضای آنان می‌رسد. اما اگر ورثه با هم اختلاف داشته باشند دادگاه به این موضوع رسیدگی می‌کند. و برای حل و فصل آن با وکیل اعتراض به تقسیم ترکه شیراز مشورت کرده، و سپس اقدام به صدور رای می‌کند. باید دانست که رای دادگاه در خصوص دعوای تقسیم ترکه قابل اعتراض در دادگاه تجدید نظر است.
طبق توصیه وکیل اعتراض به تقسیم ترکه شیراز، برای گواهی انحصار وراثت این مدارک لازم‌اند:
- شناسنامه وگواهی فوت متوفی
- استشهادیه محضری
- رسید گواهی مالیاتی
- کپی مصدق شناسنامه وارث
- وصیت نامه متوفی
- عقد نامه رسمی
- دادخواست
درخواست تقسیم ترکه و دستور فروش
اگر چند وارث وجود داشته باشد، هریک از آنها می‌تواند به دادگاه درخواست بدهد و سهم خود را بخواهد. علاوه بر این، اگر یکی از وراث محجور یا غایب باشد، وَلی یا قیّم او می‌تواند برای تقسیم ترکه از طرف او درخواست بدهد.
در برخی موارد اموال ترکه قابل تقسیم نیست. در چنین شرایطی باید برای فروش مال مشاع درخواست داده شود. اگر افراد همگی بر سر موضوع توافق داشته باشند، این امر به راحتی انجام می‌شود. اما اگر میان ورثه توافق نباشد، به حکم قانون این کار انجام می‌شود.
برای تقسیم ترکه ابتدا باید انحصار وراثت صورت بگیرد. برای حفظ اموال و از بین نرفتن آن باید این اموال مهر و موم شود. ماترک به طور کامل توسط دادگاه تحریر و ثبت می‌شود و بعد از پرداخت دیون و تعیین و تکلیف قانونی ترکه می‌توانند نسبت به ماترک اقدام کنند. وراث ممکن است ترکه را قبول یا رد کنند. به عبارت دیگر آنها ممکن است ترکه را به طور کامل با پرداخت بدهی‌ها به عهده بگیرند و یا ترکه را رد کنند و عهده‌‌دار بدهی‌های متوفی نشوند.
مال مشاع را می‌توان با انواع تقسیم ترکه (به افراز، به تعدیل و به رد) تقسیم کرد. که روش هر کدام را پیش‌تر طبق نظر وکیل اعتراض به تقسیم ترکه شیراز گفتیم.
مراحل و اقدامات تقسیم ترکه
همانطور که در ابتدا اشاره کردیم، تقسیم ترکه بلافاصله بعد از فوت انجام نمی‌شود. پیش از آن باید مراحل زیر انجام شده باشد:
1. مهر و موم
پس از فوت متوفی برای اینکه اموال متوفی ضایع و تلف نشود، ترکه متوفی مهر و موم می‌شود. مهر و موم به این صورت است که لاک گداخته یا علامت رسمی بر روی اموال متوفی گذاشته می شود تا هیچکس تصرفی در آن اموال نکند و اموال متوفی پیش از تقسیم ترکه و ارث مصون از هر آسیب باشد.
- تحریر ترکه
مقصود از تحریر ترکه از نظر وکیل تقسیم ترکه شیراز تعیین مقدار ترکه و دیون متوفی است. یعنی تمام اموال و دارایی‌های متوفی با تمام جزئیات نوشته و فهرست شود. بدین ترتیب، مشخص می‌شود که متوفی در زمان فوت چه اموال، حقوق و دارایی‌هایی داشته است. درخواست تحریر ترکه از ورثه یا نماینده قانونی آنها و وصی برای اداره اموال پذیرفته می‌شود.
- تصفیه ترکه
به گفته وکیل ارث شیراز تصفیه یعنی بعد از آن که فردی فوت می‌کند باید ابتدا تمامی دیون و بدهی‌های متوفی از دارایی‌های او پرداخت شود. همچنین باید مواردی که طبق وصیت‌نامه متوفی مشخص شده هم به ترتیب انجام شود.
- تقسیم ترکه
آخرین مرحله بعد از انجام مراحل فوق و پرداخت دیون متوفی تقسیم ترکه است. تقسیم ترکه زمانی رخ می‌دهد که تمامی مراحل قبل انجام شده باشد، و در نهایت اموال بین وراث تقسیم می‌شود. گاهی ممکن است وراث از تقسیم ترکه رضایت نداشته باشند. در این صورت می‌توانند به دادگاه یا شورای حل اختلاف مراجعه کنند. در این‌گونه مواقع حضور بهترین وکیل تقسیم ترکه در شیراز می‌تواند تاثیر به سزایی در دادخواست شما بگذارد.
مدت زمان و هزینه تقسیم ترکه
مدت زمان معمول برای تقسیم ماترک چندین ماه طول می‌کشد. وکیل تقسیم ترکه شیراز معمولا به شما خواهد گفت که نمی‌توان زمان دقیقی برای آن در نظر گرفت؛ اما اصولا از زمان صدور گواهی انحصار وراثت تا زمان تقسیم ما ترک و مطالبه سهم الارث از طریق دادگاه، معمولا بین پنج تا هفت ماه زمان می‌برد.
در خصوص هزینه دادرسی، این مبلغ در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تعیین می‌شود. برای تقسیم ترکه درصورتی که نتوان مال را تقسیم کرد و مال مشاع باشد، باید دادگاه دستور فروش این مال را صادر کند. بعد از صدور دستور، ترکه به مزایده گذاشته می‌شود و سهم ورثه به طور جداگانه در صندوق دادگستری واریز می‌شود.
مواردی که قبل از تقسیم ترکه باید پرداخت شوند
- پرداخت کردن نفقه و مهریه شخص فوت شده
- اگر متوفی طلبکار داشته باشد باید پرداخت کند
- پرداخت حقوق کارمندان در صورت داشتن نیرو کار
پرداخت دیون متوفی به ترتیب اولویت قبل از تقسیم ترکه و ارث
- دیون دارای وثیقه
- بدهی یا دیون دارای وثیقه غیر منقول
- دیون دارای وثیقه منقول
- بدهی و دیون بدون وثیقه
- دیون ممتاز یا دارای حق رجحان
ابطال تقسیم ترکه
به طور کلی به گفته وکیل تقسیم ترکه شیراز، امکان ابطال تقسیم نامه وجود ندارد. چراکه اصل بر این است که تقسیم ترکه با اراده و علم افراد انجام شده است. و تنها زمانی که با دلایل مستحکم ثابت شود که اراده فردی معیوب بوده و دچار اشتباه شده، می‌توان به دادگاه درخواست ابطال تقسیم نامه بدهد.
گاهی بعد از تقسیم ارث ممکن است یکی از ورثه به وکیل ارث در شیراز که حق او تضییع شده، مراجعه کند. در چنین حالتی، اگر تقسیم با یک سند عادی انجام شده باشد، فرد معترض می‌تواند به شورای حل اختلاف مراجعه کند و به دادگاه تقاضای تحریر و تقسیم ترکه بدهد. معمولاً این امر نیاز به دلایل و شهود محکمی است. که در غیر اینصورت دعوا رد می‌شود.
اما وجود دلایلی مثل تقسیم اشتباه، تقسیم ناشی از اختصاص مال معیوب به یکی از وراث و … امکان ابطال تقسیم وجود دارد.
برای ابطال تقسیم باید شکایت کرد. اگر بعد از تقسیم ترکه، تقسیم مال به شکل صحیح انجام نشده باشد، با نظر دادگاه این تقسیم باطل اعلام می‌شود.
تکلیف ترکه نسبت به همسر متوفی و وارث جنین
در صورت چند همسری متوفی (از نوع دائم)، هرکدام از همسران حق درخواست تقسیم ترکه را دارند. وکیل تقسیم ترکه شیراز روش تقسیم ترکه بین زنان متعدد را این‌گونه بیان می‌کند: سهم زن از ارث مرد یک هشتم است. و در این مورد که متوفی زنان متعددی دارد، یک هشتم ارث بین تمامی زنان تقسیم می‌شود.
اگر بعد از فوت متوفی جنینی از او وجود داشته باشد، که ولی یا وصی نداشته باشد، به دلیل سهمالارث جنین باید برای او امین یا وکیل معین شود تا سهم الارث جنین از ترکه جدا شود. که در این صورت اگر جنین زنده به دنیا آید حقش داده می‌شود. و اگر زنده متولد نشود، سهم او بین بقیه وراث تقسیم می‌شود.
دادگاه برای اطمینان از پرداخت سهم جنین، برای امین ناظر و حدود اختیارات معین می‌کند.
تفاوت تقسیم ترکه و سهم الارث
اما مهم ترین سوالی که ممکن است افراد از وکیل ارث در شیراز بپرسند، این است که تقسیم ترکه و سهم الارث چه فرقی با هم دارند؟ همانطور که اشاره کردیم، ترکه مالی است که پس از فوت متوفی از او به جا می‌ماند، و شامل دارایی مثبت و حقوق او و دارایی منفی یا بدهی‌های اوست.
اما سهمالارث، سهمی است که ورثه از اموال متوفی به دست می‌آورند. دادگاه صالح برای درخواست سهم الارث، دادگاه آخرین محل اقامت دائمی متوفی است. در صورتی که محل اقامت متوفی معلوم نباشد، دادگاه آخرین محل سکونت او دادگاه صالح است. و اگر در ایران زندگی نکرده باشد، دادگاهی که مال غیرمنقول در حوزۀ آن قرار دارد دادگاه صالح است.
مزایای حضور وکیل اعتراض به تقسیم ترکه شیراز
کمک گرفتن از وکیل تقسیم ترکه شیراز از چندین جهت خیال فرد را راحت می‌کند، از جمله:
- عدم نیاز به حضور ورثه در مراحل دادرسی
- صرفه جویی در زمان و هزینه وراث
- تحریر دقیق ترکه و مشخص شدن تمامی اموال متوفی
- کاهش دغدغه ناشی از تصفیه ترکه و پرداخت دیون متوفی
- کاهش مشکلات فرایند مزایده اموال
- امکان حصول توافق بین ورثه و جلوگیری از اختلافات بیشتر
بنابراین برای دریافت راهنمایی از بهترین وکیل تقسیم ترکه در شیراز می‌توانید با شماره 09330550588 تماس بگیرید و از مشاوره رایگان 30 دقیقه‌ای با سجاد محمدی، وکیل پایه یک دادگستری در شیراز، بهره‌مند شوید. کافیست روی شماره بزنید.
سوالات متدوال
1. چه کسانی حق درخواست تقسیم ترکه دارند؟
هریک از وارثان یا اگر وارث محجور باشد قیم آن کسانی که سهم ارث بعضی از وارثان به او می‌رسد، ولی و وصی، امین غایب، موصی له، اگر وصیت به جز مشاع از ترکه شده باشد.
2. مزایای تسخیر وکیل تقسیم ترکه در شیراز چیست؟
عدم نیاز به حضور ورثه در مراحل دادرسی، صرفهجویی در زمان و هزینه، تحریر دقیق ترکه و مشخص شدن تمامی اموال متوفی و موارد دیگری که در متن آمدهاند.
3. اگر هیچ‌یک از وارثان مایل به فروش اموال مشترک نباشند، تکلیف چیست؟
باید از طریق دادخواست اموال مشترک را از تصرف وارثان خارج کرد و درخواست تقسیم ترکه ارائه شود. سپس توسط کارشناس ارزیابی، قیمت‌گذاری و به مزایده گذاشته می‌شود.
