محروم کردن از ارث به این معناست که فردی را از وصیت نامه و وصیت آخر خود کنار بگذارید و از دریافت اموال یا دارایی‌های شما پس از مرگ خود جلوگیری کنید. سلب ارث می تواند باعث تنش خانوادگی، درگیری خواهر و برادر و احساسات جریحه دار شود همچنین منجر به صحبت نکردن عزیزان با یکدیگر شود.
بهتر است قبل از هر تصمیمی عواقب آن را در نظر بگیرید. علاوه بر تأثیر عاطفی درگذشت شما، جزئیات غیرمنتظره محروم کردن از ارث میتواند به احساسات عزیزی آسیب برساند و روند سوگواری آنها را مختل کند. با تمام این‌ها ممکن است فردی بخواهد بعد از ترک دنیا اموالش به یک یا چند ورثه نرسد. با این حال قبل از اینکه تصمیم بگیرید کسی را از ارث خود حذف کنید، باید محدودیت‌های آن را بیاموزید. که در این مطلب از وکیل شیراز قصد داریم قوانین محروم کردن از ارث را بررسی کنیم؛ بنابراین تا انتها با بهترین وکیل شیراز همراه شوید.
قوانین محرومیت از ارثیه
افراد می‌توانند به هر دلیلی در زمان حیات خود خواهان خرج یا تقسیم اموالشان پس از مرگ به دلخواه خودشان باشند. مثلاً بخواهند تمام دارایی خود را به افرادی خاصی ببخشند یا اموالشان را وقف کنند و حتی خواستار محروم کردن فرزند از ارث باشند.
اما بر اساس قانون، اشخاص می توانند در وصیت نامه برای حداکثر یک سوم اموال خود پس از مرگ تصمیم گیری کند؛ مگر اینکه وراث همگی برای تصمیم گیری بیش از یک سوم اموال رضایت دهند. بنابراین طبق قانون امکان محروم کردن از ارث به صورت کامل وجود ندارد و تنها امکان محرومیت از ارث به میزان ثلث اموال وجود دارد. اما علاوه بر وصیت نامه، راه های دیگری برای تصمیم گیری در مورد اموال پس از مرگ وجود دارد.
آیا می‌توان همسر را از ارث محروم کرد؟
شما نمی توانید به طور قانونی از همسر سلب ارث کنید، مگر اینکه قبل از ازدواج در یک قرارداد پیش از ازدواج با وی موافقت کرده باشید. اگر قبل از ازدواج قرادادی به امضا نرسیده باشد و در وصیت نامه خود سعی در سلب ارث از همسر دارید، حوزه قضایی محلی شما ممکن است خواسته‌های شما را نادیده بگیرد و بخشی از دارایی شما را به همسرتان بدهد.
آیا می توان فرزندان را از ارث محروم کرد؟
ممکن است سوال پیش آید که آیا پدر میتواند فرزند را از ارث محروم کند؟ شما می‌توانید در آخرین وصیت‌نامه خود، وراث خود مثل فرزندان بزرگ را از ارث محروم کنید، اما کودکان خردسال معمولاً توسط قانون محافظت می‌شوند. محدودیت‌های سلب ارث از کودکان به حوزه قضایی بستگی دارد. اگر فرزندان بزرگسال به عنوان ذینفع در نظر گرفته نشوند، می‌توانند با وصیت نامه والدین مخالفت کنند.
اما نکته‌ای که وجود دارد این است که گاهی وارث شرایط دریافت اموال متوفی را ندارند. یکی از این شرایطی که منجر به محرومیت از ارث می‌شود، زمانی است که وارث به عمد مورث خود را به قتل برساند. برای مثال قتل پدر توسط پسر باعث می شود که اموال متوفی به او تعلق نگیرد. علت این حکم، جلوگیری از طمع ورثه برای دریافت اموال مورث است. در بخش بعد به قوانین محرومیت از ارث را بیان خواهیم کرد.
موانع قانونی محرومیت از ارث
گفتیم که به موجب قانون هیچ‌کس نمی‌تواند وراث را از ارث محروم کند. اما در برخی شرایط نیز قانون نیز حکم به محرومیت از ارث می‌دهد که در موارد زیر خلاصه می‌شود.
- قتل
قتل عمد مانع ارث است. یعنی اگر وارث، مورث خود را (شخصی که از او ارث می‌برد) عمداً به قتل رسانده باشد از ارث او محروم است. به طور مثال چنانچه پدر فرزند خود را به قتل برساند هرچند قصاص نمی شود اما از فرزند مقتول خود ارث نمی‌برد.
- کفر
طبق قانون مدنی کفر یکی دیگر از موانع ارث است. به این معنی که شخص کافر از مسلمان ارث نمی‌برد. در مقابل مسلمان از کافر ارث می‌برد. اگر متوفی مسلمان باشد هر کدام از ورثه که کافر باشند از اوارث نمی‌برند و اگر متوفی کافر باشد در صورتی که در جمع ورثه او، فرد مسلمانی موجود باشد آن فرد مسلمان ارث می برد و مانع ارث بردن سایر وراث که کافر هستند می‌شود.
بنابراین وراثی که کافر هستند ارث نمی‌برند حتی اگر به لحاظ رتبه و درجه مقدم بر وارث مسلمان باشند. ولی اگر فرد کافری باشد و تنها یک ورثه داشته باشد که مسلمان است تمام اموال او به ورثه مسلمان می‌رسد در حالی که اگر متوفی مسلمان باشد و به جز وارث کافر وارث دیگری نداشته باشد به هیچ وجه فرد کافر ارث نمی‌برد و اموالش به عنوان اموال بلاوارث به حاکم و بیت المال می‌رسد.
- نسب نامشروع
بر طبق ماده ۸۸۴ قانون مدنی در این باره چنین بیان می‌شود که «طفلی که از زنا متولد شده است از پدر مادر و اقوام آنها ارث نمی‌برد.» بنابراین در حقوق ایران طبق قاعده کلی طفل متولد از زنا فرزند مشروع تلقی می‌شود. بنابراین از احکام مربوط به فرزندان نیز که یکی از آنها ارث است محروم است.
- حجب
ورثه بر اساس طبقات ارث از متوفی ارث می‌برند. بنابراین هرچه طبقات بالاتر هنگام فوت متوفی حاضر باشند طبقات پایین تر از ارث محروم می شوند. به طور مثال اگر پدر و مادر و فرزند متوفی هنگام فوت متوفی زنده باشند، دیگر به خواهر و برادر یا پدربزرگ و مادربزرگ متوفی مالی تحت عنوان ارث نمی رسد.
- لعان
هنگامی که زن و شوهر یکدیگر را لعن می کنند و شوهر به همسر خود نسبت زنا می دهد و در مدت زمان عده یکی از زوجین فوت کند دیگری از او ارث نمی‌برد همچنین فرزند حاصل از این نسبت زنا نیز از پدر و مادر خود ارث نمی برد و در مقابل پدر و مادر و اقوام آنها نیز از فرزند ارث نمی برند.
کلام آخر
مبحث ارث یکی از مباحث مهمی است که در برخی پرونده‌ها میتواند با پیچیدگی‌های زیادی همراه شود. به دلیل حساسیت بالای این حوزه بسیار مهم است که حتما از وکیل ارث کمک و مشورت بگیرید. در غیراین صورت ممکن است متحمل ضررهای مالی جبران‌ناپذیری شوید. یک وکیل ارث خبره و دانا با تجربه و دانشی که دارد میتواند به خوبی همه مسائل و جوانب پرونده شما را درنظر بگیرد و به شما در انتخاب مسیر درست کمک کند. همه افراد به تمام جزییات مبحث ارث آگاهی و تسلط ندارند به همین دلیل ضروری است که پیش از هر اقدامی با وکیل ارث مشاوره داشته باشید. بنابراین برای دریافت راهنمایی از بهترین وکیل ارث در شیراز می‌توانید با شماره 09330550588 تماس بگیرید و از مشاوره رایگان 30 دقیقه‌ای با سجاد محمدی، وکیل پایه یک دادگستری در شیراز، بهره‌مند شوید. کافیست روی شماره بزنید.
