نفقه چیست و شامل چه چیزهایی می شود؟
طبق ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی ایران، زمانی که عقد نکاح دائم میان زن و مردی واقع می گردد، شوهر مکلف به پرداخت نفقه به همسر خود می باشد.
به همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل خانه، پوشاک، غذا، اثاث منزل و هزینه‌های درمانی و بهداشتی، نفقه می گویند. اگر مرد ، از پرداخت نفقه، امتناع کند، خودداری او از انجام این تکلیف، ضمانت اجرای حقوقی و کیفری، برای وی به بار خواهد آورد و در مواردی، موجب محکومیت او به مجازات حبس می گردد. لازم به ذکر است که شرط تعلق نفقه به زن هم، تمکین عام و خاص او از شوهر می باشد.
میزان نفقه چقدر است؟
چون ، نرخ تورم در ایران ، هر ساله تغییر می کند، تعیین مبلغ نفقه هم از این عامل تاثیر می پذیرد و نرخ ثابتی در این خصوص وجود ندارد. اما طبق ماده 1107 قانون مدنی نفقه شامل همه نیاز های متعارف و متناسب با وضعیت زن می باشد و تعیین میزان نفقه از هر زن با زن دیگر متفاوت می باشد و نمی توان یک مبلغ ثابت برای همه زنان در نظر گرفت.
به این معنا که حداقل و حداکثر نفقه یک زن به شکل یکسان تعیین نمی شود، بلکه نیازهای مادی اقشار مختلف زنان با هم تفاوت هایی دارد و شان و وضعیت خانوادگی آن ها نیز متفاوت می باشد. به همین علت امکان تعیین مبلغ و میزان دقیق و نرخ ثابت نفقه زوجه عملا نامقدور است.
کارشناس نفقه برای تعیین مبلغ نفقه، تمام شرایط و عوامل زوجه، همچون سن، جایگاه خانوادگی، میزان تحصیلات، وضعیت اجتماعی و شغلی زوجه و سایر عوامل تاثیر گذار را بررسی می کند و سپس با توجه به تمامی این موارد، مبلغ نهایی را تعیین می کند و به طرفین اعلام می نماید . در نهایت هم، قاضی، با در نظر گرفتن مبلغ اعلامی کارشناس، اقدام به صدور رای مقتضی می کند و پس از آن شوهر مکلف به پرداخت مبلغ تعیین شده می باشد.
نفقه در نکاح دائم و موقت
در عقد دائم، مرد موظف به پرداخت تمام مخارج متعارف و نیازهای زن از جمله تهیه منزل و اسباب و اثاثیه، پرداخت هزینه های خوراک، پوشاک، بهداشت و درمان و سایر موارد می باشد. در عقد دائم، به محض وقوع عقد نکاح، نفقه به زن تعلق می گیرد و زن نیز در قبال دریافت آن موظف است از همسر خود تمکین عام و خاص نماید.
اما در عقد موقت قواعد نسبت به عقد دائم متفاوت می شود و در صورت وجود شرایطی، نفقه به زن تعلق می گیرد.
عقد موقت، از انواع نکاح است که به واسطه آن، زن و مرد، می توانند، برای مدتی معلوم که اختیار تعیین آن، با طرفین عقد می باشد و با مهریه معلوم، به زوجیت یکدیگر در آیند. البته شرط صحت این عقد، تعیین مدت و مهر معلوم می باشد و عدم تعیین این دو امر، سبب بطلان عقد می گردد. یکی از مسائلی که در هر نوع ازدواج مطرح می شود، اجرت المثل و نفقه زن می باشد. قانون گذار، پرداخت نفقه را در عقد دائم تحت شرایطی که زن دارای تمکین عام و خاص باشد تکلیف مرد دانسته و آن را از جمله حقوق مالی زن می داند.
اما در عقد موقت، قانون گذار به صراحت طبق ماده 1113 قانون مدنی عدم وجود نفقه را ذکر کرده و الزامی به پرداخت نفقه توسط مرد به همسر موقت خود، نخواهد داشت، مگر در صورتی که نفقه شرط شده باشد یا آنکه عقد مبنی بر آن جاری شده باشد.
آیا می توان در شروط ازدواج شرط کرد که پرداخت نفقه به مرد تعلق نمی گیرد؟
در این خصوص بین فقها و حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد ولی به اصطلاح حقوقی، نفقه، مقتضای اطلاق عقد نکاح دائم به شمار می رود و بدیهی است که زوجین می توانند در ضمن عقد در این خصوص با تراضی و توافق تصمیم گیری نمایند.
اما همانطور که می دانید برخلاف حقوق زوجه تمکن مرد شرط نیست به عبارت دیگر این چنین نیست که مرد در صورت توانایی مالی حق همسر خود را پرداخت کند و در غیر اینصورت نتواند پرداخت کند. مرد در هر صورتی ملزم به پرداخت حقوق زوجه می باشد حتی اگر زن تمکین داشته و یا شاغل باشد باز هم پرداخت حقوق زوجه بر عهده زوج می باشد.
نفقه زن پس از طلاق
اگر طلاق به درخواست مرد باشد زوجه در زمان عده هم مستحق دریافت نفقه می شود و اصولا در رای دادگاه نفقه ایام عده زوجه مشخص می گردد.
اما در طلاق به درخواست زن، زوجه باید عده نگه دارد اما شوهر تکلیفی به پرداخت نفقه ایام عده ندارد.
اما اگر زن در هنگام طلاق باردار باشد، در این صورت مرد موظف است تا پایان بارداری و وضع حمل همسر سابق خود، به او نفقه پرداخت کند. اما پس از زایمان، مرد دیگر موظف به پرداخت نفقه به زن نمی باشد، فقط موظف است به فرزند خود نفقه بپردازد.
برای پیگیری قانونی و بی دردسر این موارد بهتر است با بهترین وکیل شیراز در ارتباط باشید.
رابطه ی تمکین و نفقه
طبق قانون مدنی ، پرداخت نفقه به زن ، منوط به تمکین از مرد می باشد . این ارتباط میان تمکین و نفقه در ماده 1108 قانون مدنی اینگونه ذکر شده است که هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت خودداری نماید ، مستحق نفقه نخواهد بود.
منظور از ادای وظایف زوجیت، تمکین از همسر می باشد . بنابراین عدم تمکین از سوی خانم سبب می شود که حق نفقه را از دست بدهد و مرد نیز الزامی به پرداخت نفقه نداشته باشد. اما در این خصوص دو نکته ضروری وجود دارد.
اول اینکه بر اساس قانون در برخی موارد زن حق این را دارد که از تمکین در برابر همسر خود خودداری کند. زمانی که مرد مبتلا به بیماری خاص باشد زن می تواند از تمکین در برابر او خودداری کند.
یا در صورتی که زن بیماری خاص داشته باشد و تمکین برای وی ضرر داشته باشد، زن می تواند از تمکین خودداری نماید . در چنین مواردی که زن به لحاظ قانونی مجاز به عدم تمکین می باشد، مرد نمی تواند به دلیل عدم تمکین، از پرداخت نفقه به زن خودداری نماید. زیرا زن به دلایل مشروع از تمکین خودداری کرده است و مرد موظف به پرداخت نفقه می باشد.
دوم اینکه، طبق قانون مدنی، زن تا زمانی که مهریه به او داده نشده است، می تواند از تمکین در برابر همسرش خودداری کند تا زمانی که مهریه را به طور کامل دریافت کند .
آیا پرداخت نفقه در دوران عقد نیز واجب است؟
اگر زوجین بعد از عقد بر سر موعد مراسم عروسی و زندگی مشترک توافق کرده باشند رویه قضایی بر این منوال است که تا زمان موعد شروع زندگی مشترک نفقه به زوجه تعلق نمی گیرد.
اما اگر مرد، همسرش را بلاتکلیف رها کند و اقدامی برای شروع زندگی پس از آن تاریخ نکند زوجه می تواند نفقه خود را مطالبه نماید.
نفقه فرزند چیست و بر عهده ی چه کسی است؟
طبق ماده 1199 قانون مدنی، در صورت حیات پدر، نفقه فرزندان بر عهده پدر است و در نبود پدر یا عدم استطاعت مالی پدر، نفقه فرزندان بر عهده اجداد پدری می باشد.
اما در صورت نبودن پدر و اجداد پدری و یا عدم استطاعت مالی آنها به پرداخت مخارج زندگی فرزند، تکلیف نفقه به عهده مادر قرار می گیرد.
اگر مادر فوت کند یا قادر به پرداخت مخارج زندگی فرزندش نباشد این تکلیف به عهده اجداد مادری قرار می گیرد.
نکته مهم اینجاست که حتی اگر حضانت کودک به عهده مادر باشد، پرداخت نفقه فرزند به عهده پدر می باشد.
در شرع و قانون، سن معینی برای نفقه فرزندان در نظر گرفته نشده و عرفا مادامی که فرزندان دارای شغل و درآمد مشخصی نباشد، پدر نسبت به پرداخت نفقه مسئولیت دارد.
شماره وکیل نفقه شیراز
برای تنظیم نوبت جلسه مشاوره با وکیل نفقه در شیراز سجاد محمدی با شماره 09171235873 تماس بگیرید.
سوالات متداول
نمی‌توان رقم دقیقی را برای هزینه وکیل برای نفقه در شیراز ذکر کرد. این هزینه به نوع پرونده شما بستگی دارد، و در جلسه مشاوره مشخص می‌شود.
وکیل نفقه در شیراز در حل پروندۀ نفقه موکل کمک زیادی است، و کارهای قانونی لازم را با توجه به تبصره‌ها و قوانین حاکم در کشور اجرایی می‌کند. موضوعی که به موفقیت سریع‌تر و ساده‌تر می‌انجامد.
بله. همراه بودن بهترین وکیل شیراز می تواند روند پروسه اخذ نفقه را برای شما بسیار سریع تر و آسان تر کند.
