در دنیای امروز که بسیاری از روابط کاری، مالی، تجاری و حتی شخصی با قراردادهای مکتوب و قانونی تنظیم میشوند، آگاهی از نکات حقوقی قبل از امضای قرارداد، امری ضروری و اجتنابناپذیر می باشد. اشتباه در تنظیم یا امضای یک قرارداد میتواند پیامدهای جبرانناپذیری برای طرفین داشته باشد. بههمین دلیل، شناخت دقیق نکات حقوقی عقد قرارداد برای هر فرد، پیش از تعهد به مفاد آن، ضامن امنیت حقوقی و آرامش در اجرای تعهدات می باشد. در ادامه، مجموعهای از نکات کلیدی حقوقی را بررسی میکنیم که هر شخص، اعم از حقیقی یا حقوقی، باید پیش از امضای هرگونه قرارداد مدنظر داشته باشد. پس با ما همراه باشید:
بررسی دقیق هویت و صلاحیت طرف مقابل قرارداد
نخستین گام مهم، شناسایی دقیق طرف مقابل قرارداد می باشد. باید مطمئن شوید شخص یا شرکتی که قصد امضای قرارداد با او را دارید، هویت قانونی و صلاحیت لازم برای امضای آن قرارداد را دارد. برای اشخاص حقیقی، بررسی مدارک شناسایی (شناسنامه، کارت ملی) و برای اشخاص حقوقی، بررسی اساسنامه، آگهی ثبت شرکت و مدارک نمایندگی امری ضروری و لازم می باشد. همچنین در صورتی که شخص به وکالت یا نمایندگی از دیگری قرارداد را امضا میکند، باید وکالتنامه یا حکم نمایندگی را بررسی کنید تا اطمینان حاصل کنید که او اختیار قانونی برای انجام چنین تعهدی را دارد.
بیشتر بخوانید: شرایط ابطال سند رسمی + مدارک لازم و هزینه
مطالعه و تحلیل کامل مفاد قرارداد پیش از امضا
بسیاری از افراد بدون مطالعه دقیق قرارداد و صرفاً بر پایه اعتماد شخصی، آن را امضا میکنند که این موضوع زمینهساز بسیاری از اختلافات و دعاوی حقوقی می شود. هر بند قرارداد، حتی کوچکترین آن، میتواند آثار حقوقی مهمی در پی داشته باشد. اگر واژگان تخصصی یا مبهمی در قرارداد وجود دارد، باید قبل از امضا، از طرف مقابل یا مشاور حقوقی توضیح کامل آن را دریافت نمایید. نکات حقوقی امضای قرارداد ایجاب میکند که هیچ بند ناآشنایی بیپاسخ نماند.
اگر قصد انعقاد قراردادهایی مانند قرارداد مضاربه را دارید، درک دقیق مفاد آن از اهمیت بالایی برخوردار است.
تطابق بندهای قرارداد با قوانین و مقررات جاری
یکی از مهمترین نکات حقوقی قرارداد بستن، بررسی انطباق مفاد قرارداد با قوانین جاری کشور می باشد. گاهی ممکن است بندی در قرارداد درج شود که برخلاف قوانین موضوعه یا مقررات عمومی باشد. در این موارد، آن بند از نظر قانونی فاقد اعتبار می باشد و میتواند اعتبار کل قرارداد را نیز خدشه دار کند. به عنوان نمونه، شرطی که حقوق یک طرف را بهطور کامل نادیده بگیرد، ممکن است بهعنوان شرط خلاف نظم عمومی یا شرط باطل تلقی گردد. در صورتی که یکی از بندها با قوانین مخالف باشد، احتمال ابطال قرارداد وجود دارد.
ضرورت امضای تمامی صفحات و پیوستهای قرارداد
از دیدگاه حقوقی، امضای هر صفحه از قرارداد به منزله تأیید کامل محتویات آن صفحه توسط طرفین می باشد. در صورتی که فقط صفحه آخر امضا شود، امکان افزودن یا حذف مطالب از سایر صفحات قرارداد وجود دارد. بنابراین، باید تمام صفحات قرارداد و همچنین پیوستها، ضمائم، جداول و هرگونه الحاقیه توسط طرفین امضا یا حداقل پاراف شوند.
استفاده از شاهدان معتبر در امضای قرارداد
گرچه برخی قراردادها بهتنهایی و بدون شاهد نیز اعتبار دارند، اما حضور شاهدان بیطرف و معتبر میتواند در صورت بروز اختلاف، نقش بسیار مؤثری در اثبات ادعاها ایفا نماید. مشخصات کامل شاهدان باید در قرارداد درج و امضای آنان در انتهای متن درج گردد.
بیشتر بخوانید: آیا مشاوره حقوقی آنلاین قابل اعتماد است؟
بررسی و استعلام مدارک و مستندات مرتبط با قرارداد
گاهی در متن قرارداد به مدارک یا اسناد خاصی مانند سند ملک، مدارک مالکیت خودرو، مجوز فعالیت، صورتجلسات هیئت مدیره و … اشاره میشود. قبل از امضای قرارداد، این اسناد باید بررسی شوند و در صورت لزوم، از مراجع رسمی استعلام گردند تا صحت و اصالت آنها تأیید شود. مثلاً در قراردادهای خرید ملک، بررسی دقیق مدارک و شرایط انتقال سند ضروری است.
تعیین دقیق شرایط فسخ و ضمانت اجرای تعهدات
یکی از اصول مهم در نکات حقوقی عقد قرارداد، پیشبینی شرایط فسخ می باشد. قرارداد باید مشخص نماید که در چه شرایطی هر یک از طرفین حق فسخ خواهند داشت. همچنین ضمانت اجرای تخلفات و عدم انجام تعهدات باید بهروشنی ذکر شده باشد،برای نمونه در جریمه تاخیر، مسئولیت خسارت، یا توقیف تضمینها این موارد باید لحاظ شود. بهترین وکیل شیراز سجاد محمدی می تواند در این مسیر راهنمای شما باشد.
توجه به جزئیات مالی و نحوه پرداختها در قرارداد
در هر قرارداد، بهویژه قراردادهای مالی، باید جزئیات کامل پرداختها مشخص گردد: مبلغ کل، روش پرداخت (نقد، چک، حواله)، زمانبندی پرداخت، حساب بانکی طرف مقابل، جریمه تاخیر، شرایط بازپرداخت، و هرگونه هزینه جانبی. ابهام در این بخشها میتواند منجر به اختلافات مالی گسترده شود. در قراردادهای مربوط به انتقال سرقفلی، باید جزئیات مالی بهدقت مشخص گردد.
پرهیز از امضای قراردادهای دارای بخشهای خالی یا ناتمام
هیچگاه نباید قراردادی که بخشهایی از آن خالی مانده یا در حال نگارش است را امضا کنید. این موضوع میتواند بهعنوان فرصتی برای دستکاری قرارداد پس از امضا تلقی شود. در صورت نیاز به تکمیل بخشی از قرارداد، باید این موضوع بهصورت رسمی و با ذکر تاریخ و امضای طرفین صورت گیرد. علاوه بر موارد گفته شده به نقش خیار شرط در قراردادها توجه کنید.
مشورت با وکیل یا مشاور حقوقی پیش از امضای قرارداد
بدون شک، مشورت با یک وکیل تنظیم قرارداد ، میتواند از بروز بسیاری از مشکلات احتمالی جلوگیری نماید. وکلا با دانش فنی خود قادرند مفاد قرارداد را بررسی کنند، ایرادات حقوقی را مشخص نمایند و راهکارهای قانونی را پیشنهاد دهند. در وبسایت وکیل شیراز، خدمات مشاوره تخصصی برای بررسی انواع قراردادهای ملکی، تجاری، استخدامی و سایر قراردادها توسط کارشناسان حقوقی مجرب ارائه میگردد. نکات حقوقی امضای قرارداد در هر حوزه، پیچیدگیهای خاص خود را دارد و تنها یک متخصص حقوقی میتواند ریسکهای آن را بهدرستی ارزیابی نماید.
بیشتر بخوانید: دادگاه صلح به کدام دعاوی رسیدگی می کند؟
نتیجهگیری
امضای قرارداد یکی از مهمترین مراحل ایجاد تعهد حقوقی است که بیتوجهی به جزئیات آن، میتواند منجر به بروز اختلاف، دعاوی و حتی خسارتهای مالی گردد. با رعایت اصولی مانند احراز هویت طرف مقابل، مطالعه دقیق مفاد، مطابقت با قانون، امضای کامل، استفاده از شاهدان معتبر و مشورت با وکیل، میتوان تا حد زیادی از مشکلات احتمالی جلوگیری نمود. نکات حقوقی عقد قرارداد صرفاً بهصورت تئوری قابل یادگیری نیست و در عمل، پیچیدگیهای خاصی دارد. لذا توصیه میشود پیش از امضای هر قراردادی، از خدمات مشاورهای حرفهای بهرهمند شوید. جهت دریافت مشاوره تخصصی، میتوانید از طریق سایت وکیل شیراز با کارشناسان حقوقی ما در ارتباط باشید.
