سفته یکی از اسناد تجاری پر کاربرد است که در حال حاضر جایگزین چک در انجام معاملات شده است. اما گاهی دلیل استفاده از این سند تجاری عمل به تعهدات نبوده و صادرکننده سفته جهت حسن انجام کار خود آن را به کارفرما تحویل می‌دهد. که از آن به نام سفته ضمانت نیز خاطر نشان میشود. این نوع از سفته در حالی از سوی صادرکننده صادر میشود که کارفرما جهت اطمینان از انجام کار از کارگر یا کارمند خود طلب می‌کند.
دلیل دریافت چنین سفته‌هایی از جانب کارفرما این است که اگر از طرف کارگر یا کارمند خود خساراتی متحمل شد؛ بتواند از محل سفته آن را جبران کند. با این حال گاهی پیش میآید که دریافت چنین سفته‌هایی از سوی کارفرما برای فشار آوردن و تهدید کردن کارگر در آینده و ضایع شدن حقوق استفاده میشود. در این مقاله از وکیل شیراز با ما همراه شوید تا اطلاعات بیشتر و به‌نوعی همه چیز درباره سفته حسن انجام کار داشته باشیم.
سفته حسن انجام کار یعنی چه؟
همه ما حین استخدام برای شرکت یا کارگاه از سوی کارفرما با در خواست سفته ضمانت مواجه شده‌ایم. معمولاً این درخواست برای برخی کمی نگران کننده به نظر می‌رسد. اما برای رفع تمام ابهامات بیایید اول تعریفی از سفته داشته باشیم.
سفته، سندی تجاری است که همگی، بارها و بارها، نام آن را شنیده ایم و یا از آن استفاده کرده‌ایم. سفته در قدیم در انجام معملات تجاری برای رفع خطرات نقل و انتقال استفاده میشود. اما در قانون سفته، در تعریف این سند، گفته میشود که سندی است تجاری و طبق آن، صادر کننده متعهد میشود، مبلغ درج شده روی آن را در تاریخ مشخص شده، به دارنده سفته بپردازد؛ در غیر این صورت، دارنده می‌تواند از طریق قانونی، اقدام به مطالبه وجه سفته کند.
و اما اصطلاحی که ما در این مقاله با آن سر و کار داریم سفته حسن انجام کار است. گاهی اشخاصی، اقدام به دادن سفته، جهت ضمانت حسن انجام کار می‌کنند. سفته ضمانت حسن انجام کار، سفتهای است که کارفرمایان، از متقاضیان کار، در زمان استخدام و برای تضمین حسن انجام کار، دریافت می‌کنند. این سفته با سفتهای که برای تضمین پرداخت وجه نقد صادر میشود، متفاوت است و بر اساس قانون سفته ضمانت حسن انجام کار، از قوانین و شرایط ویژه خاص خود تبعیت می‌کند.
آیا در خواست سفته حسن انجام کار قانونی است؟
گفتیم که سفته برای ضمانت و تعهد از سوی فرد صادرکننده سفته به فرد دیگر داده میشود. در حال حاضر بسیاری از کارفرمایان موقع استخدام و امضای قرارداد از کارجویان تقاضای سفته می‌کنند تا از این طریق، حسن انجام کار و تعهد کارمند را ضمانت کنند.
درواقع در قانون کار، ماده و تبصره خاصی در مورد اخذ وثیفه و سفته وجود ندارد و همین موضوع باعث مشکلات و اختلاف نظرات زیادی شده است. بنابراین، از نظر قانون درخواست سند ضمانت و سفته از سوی کارفرما، غیرقانونی محسوب نمی‌شود و در صورتی که طرفین قرارداد، یعنی کارگر و کارفرما دربارۀ ارائه سفته توافق نظر داشته باشند منعی از نظر قانون وجود ندارد.
اما بسیاری معتقدند دریافت سفته از کارگر و کارمند به دلیل فشار و نگرانی که به کارگر متحمل میشود از نظر اخلاقی و همچنین قانونی وجهه پسندیده‌ای ندارد. و در بسیاری از موارد، کارمند تمایلی به این کار ندارد و شاید همین موضوع مانع از امضای قرارداد کار بین طرفین شود.
نکات با اهمیت در زمان پر کردن سفته
نحوه پر كردن سفته ضمانت حسن انجام کار باید نکاتی که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد؛ در نظر داشته باشید. اما با توجه به اهمیتی که این سفته در مقایسه با سایر سفته‌ها دارد؛ لازم است تا نکات خاص مربوط به پر کردن سفته حسن انجام کار یا سفته ضمانت انجام کار در کنار نکات کلی پر کردن سفته رعایت شود تا مانع از سوءاستفاده احتمالی کارفرما در آینده شود.
- اولین نکته از نکات مهم در پر کردن سفته حسن انجام کار یا سفته ضمانت انجام کار این است که در قسمت تاریخ پرداخت سفته نباید تاریخی قید شود و به جای درج تاریخ، عبارت زیر وشته شود: ( سفته بابت حسن انجام کار ) و در ادامه شماره و تاریخ قرارداد استخدام خود را قید کنید.
- دومین نکته در پر کردن سفته حسن انجام کار آن است که حتما در سفته، نام دریافت کننده سفته را درج کنید و به هیچ وجه این سفته را به شکل سند در وجه حامل صادر نکنید.
- نکته مهم دیگر در پر کردن سفته حسن انجام کار این است که حتما در قرارداد استخدام، شماره سفته حسن انجام کار یا سفته ضمانت انجام کار را عنوان کنید.
- حتما در قراداد استخدام توضیح داده شود که تحت چه شرایطی کافرما حق اجرای سفته حسن انجام کار یا سفته ضمانت انجام کار را خواهد داشت.
خیانت در امانت سفته حسن انجام کار به چه معناست؟
سفته استخدام صرفاً جهت ضمامت انجام کار گرفته میشود و این سند تا پایان مدت قرارداد نزد کارفرما «امانت» گذاشته میشود. بنابراین هرگونه سوءاستفاده از سفته مانند وصول و مطالبه آن بدون مدرک قانونی مصداق بارز خیانت در امانت محسوب میشود و موجبات کیفری را برای کارفرما ایجاد خواهد کرد. بنابراین کارفرمایان نیز می‌بایست وظایف قانونی خود را در برابر این امانت انجام دهند و کاری برخلاف قانون انجام ندهند.
در صورتی که کارفرما مدعی شود که کارمند در انجام وظایفش قصور یا کوتاهی داشته کارفرما حتما باید این موضوع با ارائه مستندات توسط مراجع قانونی به اثبات برسد و در غیر این صورت، کارفرما باید سفته را همزمان با پایان قرارداد و تسویه حساب به کارمند عودت دهد.
عدم استرداد سفته بعد از پایان کار یا به اجرا گذاشتن آن توسط کارفرما، مصداق خیانت در امانت به حساب میآید. در این صورت کارگر این حق را دارد که با مراجعه به مراجع قضایی از کارفرما شکایت کند و چنانچه جرم خیانت در امانت کارفرما و حسن تعهد کارگر اثبات شود دادگاه می‌تواند کارفرما را به یک تا سه سال حبس محکوم کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره میتوانید با مقاله وکیل خیانت در امانت شیراز همراهمان باشید.
کلام آخر
کارفرمایان در گذشته‌ای نه چندان دور، موقع استخدام از کارگران و کارمندان تقاضای چک یا ضامن معتبر می‌‌کردند. اما از آنجا که همه کارمندان دسته چک ندارند و پیدا کردن ضامن نیز اندکی دشوار است این موضوع کم کم از روق افتاد و جای آن را سفته گرفت. سفته سندی کاغذی برای ضمانت و تعهد جهت پرداخت مبلغ مشخص در زمان معین است. البته سفته استخدام تنها برای تضمین حسن انجام کار استفاده میشود و تا پایان مدت قرارداد نزد کارفرما امانت گذاشته میشود.
بسیاری از کارشناسان حقوقی معتقدند سفتهای که کارگر و کارمند به کارفرما می‌دهد ارزش حقوقی بالایی ندارد و کارفرما برای اثبات قصور یا خسارت باید راه دور و درازی را طی کند؛ پس سفته دادن نباید چندان باعث نگرانی کارمندان شود. با این حال، برای اطمینان خاطر بیشتر بهتر است موقع سفته دادن تمام شرایط قانونی و اصول سفته نویسی را رعایت کنید تا از بروز هرگونه مشکل حقوقی در آینده پیشگیری کنید.
از طرفی اگر در زمینۀ سفته حسن انجام کار با مشکلی روبه‌رو شده‌اید میتوانید با بهترین وکیل شیراز سجاد محمدی در ارتباط باشید. تا با تمام نکات در حین امضای سفته و مسائل مربوط به آن و همچنین قیمت روز سفته اطلاعات لازم را کسب کنید.
