معضلات و مشکلاتی که در جامعه وجود دارد و روز به روز به آنها نیز افزوده می‌شود؛ مشکلات و اختلالات روحی و روانی را برای افراد به وجود می‌آورد. احساساتی همچون خشم، عصبانیت، اضطراب و … سبب تصمیمات هیجانی، توهین، تهمت و … می‌شود. این درحالیست که بسیاری از افراد از مجازات سنگین حاصل از تهمت، افترا و … آگاه نیستند. در حقیقت طبق قانون، اعمال ذکر شده که در شرایط زمانی و مکانی افراد سبب بی‌آبرویی، بی‌احترامی و تحقیر آنها می‌شود هتک حرمت و حیثیت بوده و جرم محسوب شده و مجازات دارند. به دلیل اهمیت این موضوع و عدم آگاهی افراد درباره آن، در این مقاله به شما خواهیم گفت که هتک حرمت به چه معناست؟ مجازات هتک حرمت چیست؟ و در کل هرآنچه در مورد هتک حرمت و حیثیت لازم است بدانید را در اختیار شما عزیزان قرار خواهیم داد.
هتک حرمت چیست؟
بر اساس لغتنامه دهخدا واژه «هتک» به معنی شکستن و دریدن است. پس عبارت «هتک حرمت» را می‌توان شکستن حرمت، بی‌احترامی، بی‌آبرویی و رسوایی معنا کرد. تعریف دیگری از هتک حرمت و حیثیت شامل هرگونه عملی است که در قالب رفتار یا گفتار بر اثر قضاوت یک فرد، آبرو، شخصیت یا اعتبار شخص حقیقی یا حقوقی زیر سوال برود. بر اساس قوانین کیفری هتک حرمت و حیثیت به معنای استفاده از کلمات صریح یا انجام حرکات و رفتارهایی است که موقعیت و شخصیت فرد مقابل را تحقیر کند. توجه داشته باشید که افترا به عنوان یکی از مصادیق هتک حرمت محسوب می‌شود و به معنای تهمت زدن و ربط دادن دروغ به فرد دیگری است. با کمک گرفتن از بهترین وکیل حقوقی شیراز به راحتی می‌توانید مشکلات حقوقی خود از جمله اعاده حیثیت و هتک حرمت را با خیالت راحت حل کنید.
مجازات هتک حرمت و حیثیت
هتک حرمت جزو جرایم مطلق محسوب می‌شود. بنابراین همه مصادیقی که هتک حرمت را شامل می‌شوند از جمله توهین، فحاشی (اگر باعث حد قذف نشود) و ضرب و شتم ( اگر سبب قصاص نشود) می‌شود. پس مجازات توهین و فحاشی که سبب حد قذف نشود، شامل ۷۴ ضربه شلاق یا حداقل ۵۰ هزار ریال تا حداکثر یک میلیون ریال جزای نقدی است. در ادامه مجازات هتک حرمت در موقعیت‌های مختلف را بررسی خواهیم کرد.
منظور از قذف چیست؟
بر اساس ماده ۲۴۵ قانون مجازات اسلامی منظور از جرم قذف نسبت دادن زنا یا لواط به شخص دیگری است حتی اگر آن فرد فوت شده باشد. در حقیقت قذف را می‌توان نوعی افترا دانست که به واسطه آن لواط یا زنا به شخصی تهمت زده می‌شود. پس برچسب زدن واژه «زنا» یا «لواط» به دیگری سبب تحقق جرم قذف و نسبت دادن دیگر جرایم موجب تحقق جرم افترا می‌شود. توجه داشته باشید که مجازات جرم قذف معادل ۸۰ ضربه شلاق است.
مجازات هتک حرمت و حیثیت در محل کار
منظور از هتک حرمت و حیثیت در محل کار، توهین به کارمندان دولتی است. بر اساس ماده ۶۰۹، اگر به یکی از افراد عالی رتبه نظام مانند روسای سه قوه، وزرا، معاونان رئیس جمهوری، نمایندگان مجلس و شورای نگهبان، اعضای دیوان محاسبات کشوری، کارمندان و … هنگام انجام وظیفه توهین شود؛ به ۱.۵ تا ۳ ماه زندان یا ۷۴ ضربه شلاق یا ۵۰ هزار ریال تا یک میلیون ریال پرداخت نقدی محکوم می‌شود.
مجازات هتک حرمت در فضای مجازی
اگرچه فناوری‌های رایانه‌ای موجب پیشرفت‌های باورنکردنی در دنیای دیجیتال امروز شده است اما به همان میزان نیز خطرناک و آسیب رسان بوده است. به بیان دیگر افرادی که نحوه استفاده درست از این فناوری را بلد نباشند به راحتی می‌توانند بازیچه دست افراد سودجو قرار بگیرند و آرامش زندگی خود را از دست دهند. اینگونه جرائم در گروه جرائم رایانه‌ایی قرار دارند که که رایج‌ترین آنها با نام «هتک حرمت و انتشار اکاذیب در اینترنت» شناخته می‌شود.
جرم هتک حیثیت و نشر اکاذیب رایانه‌ای
مصادیق مختلفی برای هتک حیثیت و نشر اکاذیب رایانه‌ای وجود دارد که هر یک از این مصادیق شامل مجازات مخصوص خود می‌شود. از این رو در ادامه به بررسی مصادیق هتک حیثیت در فضای مجازی می‌پردازیم.
اگر فردی از طریق سیستم‌های هوشمند یا رایانه‌ای و مخابراتی، در ویدیو، صوت یا عکسی تغییر ایجاد یا تحریف کند که سبب هتک حرمت شود؛ مجازاتی برابر با ۹۱ روز تا دو سال زندان، پنج میلیون ریال پرداخت نقدی یا هر دو مورد را شامل می‌شود.
نکته: اگر فرد خاطی به تحریف عکس، فیلم و صدا آگاه باشد و همچنان آن را منتشر کند؛ طبق قانون مجازات خواهد شد.
در صورتی که فردی به وسیله کامپیوتر یا سیستم‌های مخابراتی صدا، فیلم یا ویدیو خانوادگی و شخصی را بدون رضایت شخص مقابل پخش کند و در دسترس دیگران قرار دهد و باعث هتک حرمت و حیثیت وی شود؛ به ۹۱ روز تا دو سال زندان، پرداخت پنج تا چهل میلیون ریال وجه نقد یا هر دو مجازات محکوم می‌شود.
هر کس با استفاده از رایانه و سیستم مخابراتی به نیت آسیب رساندن به دیگران، تشویش و بهم ریختن اذهان عمومی یا مقامات دولتی اخبار دروغ و کذب را منتشر نماید یا به عنوان نقل قول دروغ به شخص حقیقی، حقوقی یا مقام‌های رسمی نسبت دهد؛ به مجازات زیر محکوم می‌شود: اعاده حیثیت همراه با حبس حداقل ۹۱ روز و حداکثر دو سال، جریمه نقدی از پنج تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات.
نتیجه گیری
همانطور که در تعریف هتک حرمت گفتیم؛ به هر رفتار یا عملی که به خاطر آن به شخصیت و اعتبار شخص حقیقی یا حقوقی لطمه وارد شود هتک حرمت گفته می‌شود. مجازات هتک حرمت نیز اگر به حد قذف موجب نشود؛ شامل جزای نقدی، حبس و شلاق می‌شود. لازم به ذکر است که جهت پیگیری قانونی جرم هتک حرمت، شاکی می‌بایست به دفاتر ارائه دهنده خدمات قضایی مراجعه کرده و به صورت مکتوب شکایت خود را ثبت نماید. سپس این دفتر، شکایت نامه را به مراجع ذیصلاح ارسال می‌کنند تا ادامه مراحل پیگیری شود. از آنجایی که پروسه مربوط به اعاده حیثیت طولانی و تقریبا پیچیده است؛ پیشنهاد می‌شود برای انجام این شکایت به بهترین وکیل شیراز مراجعه نمایید.
