تکتکِ افراد جامعه در اجتماع، وظایف و حقوقی دارند. این حق طبیعی همه افراد است که از بتوانند از حقوق و مزایای شهروندی خود بهرهمند شودند. اما تا زمانیکه از حقوق خود تخطی نکنند. به بیانی دیگر، ما تا زمانی میتوانیم حقوق یکسان و برابری داشته باشیم، که از قوانین معینشده سرپیچی نکنیم. بنابراین در صورت هر گونه اختلال در نظم عمومی، مجازات محرومیت از حقوق اجتماعی در انتظارمان خواهد بود.
این مجازات که از مصادیق حقوق کیفری است. تبعات و محرومیتهای بسیاری برای فرد خاطی خواهد داشت. در این مطلب از وکیل شیراز اختصاصاً این موضوع را بررسی میکنیم؛ پس تا پایان با ما همراه شوید.
محرومیت از حقوق اجتماعی چیست؟
محرومیت اجتماعی عبارت است از کاهش یا جلوگیری از تعامل عادی فرهنگی بین فرد و سایر افراد جامعه. حقوقی که افراد در جامعه دارند حقوق اجتماعی نامیده میشود. به عبارت دیگر حقوق اجتماعی مجموعهای از امتیازهایی است که دولتها و جامعه به افراد میدهند مانند بهداشت، امنیت، مسکن، تامین اجتماعی، آزادی و…
اما زمانی که فردی نظم اجتماع را مختل میکند و وظائف خود در مقابل جامعه را به درستی انجام نمیدهد جامعه هم او را تنبیه میکند. یکی از مصادیق تنبیه که در قانون مجازات جدید مصوب 1392 به چشم میخورد محرومیت افراد مجرم از حقوق اجتماعی است. محروم شدن از حقوق اجتماعی به معنای آن است که فرد برای همیشه یا مدت زمان مشخصی نمیتواند از امتیازهایی که قبلا جامعه به او داده است استفاده کند.
در قانون مجازات اسلامی سه نوع مجازات برای فردی که مرتکب جرم شده است و مطابق ماده 2 همین قانون مجرم شناخته می شود پیش بینی کرده است:
- مجازات اصلی
- مجازات تکمیلی
- مجازات تبعی
یکی از مصادیقی که قانون گذار زیر مجموعه مجازات تکمیلی و تبعی برای مجرم مشخص کرده است محرومیت از حقوق اجتماعی است.
همانطور که گفتیم؛ محرومیت از حقوق اجتماعی به معنای منع کردن فرد از حقوق اجتماعی آن است بدین منظور که فرد مجرم به تناسب جرمی که مرتکب شده است محکوم به تحمل مجازات محرومیت از حقوق اجتماعی میشود.
از طرفی هم قانون گذار در ماده 26 قانون مجازات اسلامی مصادیق حقوق اجتماعی (حقوقی که توسط جامعه به شخص داده میشود) را نام برده است. شما میتوانید در خصوص روش های عفو و رفع انواع محرومیت احتماعی با بهترین وکیل کیفری شیراز همراه باشید.
مصادیق محرومیت از حقوق اجتماعی
طبق تعریفی که ارائه کردیم در صورتی که جرم از مواردی باشد که باعث محرومیت اجتماعی میشود فرد مجرم نمیتواند کارهای زیر را انجام دهد؛
- از مصادیق محرومیت از حقوق اجتماعی، نامزد شدن برای ریاست جمهوری، مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی شهر و روستا است.
- عضو شدن در شورای نگهبان، هیات دولت یا مجمع تشخیص مصلحت نظام و معاونت رئیس جمهور.
- ریاست قوه قضائیه، دادستانی کل کشور و ریاست دیوان عدالت اداری و دیوان عالی کشور.
- عضویت در کلیه انجمنها، احزاب و شوراها و جمعیتها چه به موجب قانون و چه با رای مردم.
- عضویت در هیات منصفه، امنا و شوراهای حل اختلاف.
- مدیر مسئول یا سردبیر رسانههای جمعی مانند مجله و روزنامه.
- استخدام و اشتغال در دستگاههای حکومتی از جمله قوای سه گانه و کلیه شرکتها و سازمانهای وابسته به آن، صدا و سیما، نیروهای مسلح مانند ارتش و سپاه، سایر نهادهایی که تحت نظارت رهبری، شهرداریها و هر گونه موسسهای که مامور انجام خدمات عمومی هستند و دستگاههایی که برای اینکه مشمول قانون شوند نیاز به ذکر نام دارند.
- وکیل رسمی دادگستری، سردفتر و دفتریار دفاتر اسناد رسمی، ازدواج و طلاق.
- قیم، متولی، ناظر یا مسئول موقوفات عام.
- داور و کارشناس در مراجع رسمی مانند دادگستری.
- استفاده از نشانهای دولتی مانند سرهنگ و یا عناوین افتخاری.
- تاسیس، مدیریت یا عضویت در هیات مدیره شرکتهای تعاونی، خصوصی و دولتی. همچنینی ثبت کردن نام تجاری یا ثبت موسسه آموزشی پژوهشی، فرهنگی و علمی.
مدت زمان اعمال مجازات محرومیت از حقوق اجتماعی
مجازات محرومیت از حقوق اجتماعی با توجه به نوع جرم برای مجرم تعیین میشود. این مجازات که از 2 تا 7 سال را در بر میگیرد، بعد از این مدت از بین میرود مگر دربارۀ محرومیتهایی مانند داوطلب شدن در انتخابات ریاست جمهوری، مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی، شوراهای اسلامی شهر و روستا، عضویت در شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام یا هیأت دولت و تصدی معاونت رئیس جمهور، تصدی ریاست قوه قضائیه، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان عالی کشور و ریاست دیوان عدالت اداری که به طور دائمی فرد از آنها محروم میشود.
کلام آخر
لازم به ذکر است طبق تبصره 2 ماده 26 قانون مجازات اسلامی؛ هرگاه فرد از حقوق اجتماعی محروم شود بعد از پایان مدت محرومیت اعاده حیثیت شده و حقوق وی به آن برگردانده میشود به جز برخی از حقوق اجتماعی که در بند های (الف) (ب) (پ) قانون ذکر شده است.
امیدواریم این مطلب از وکیل شیراز برای شما مفید بوده باشد. در صورت نیاز به وکیل در این زمینه میتوانید با وکیل محرومیت از حقوق اجتماعی شیراز در ارتباط باشید. برای تنظیم نوبت جلسه مشاوره با وکیل حقوق اجتماعی شیراز سجاد محمدی با شماره 09171235873 تماس بگیرید.