بر اساس قانون هیچ عملی بدون اجرت و مجانی نیست، و اعمال اشخاص محترم شمرده میشود. از همین رو در زندگی زناشویی نیز تکالیفی برعهدۀ زوجین از نظر شرعی و قانونی معین شده است. از جمله وظایف زن‌ها، مراقبت و نگهداری از کودکان و کمک به سلامتی روانی و جسمانی آن‌ها تا رسیدن به سن قانونی است. اما برخی وظایف هستند که از نظر قانونی زن موظف به انجام آن نیست؛ و در قبال آن میتواند هزینه‌ای به نام اجرت المثل دریافت کند.
در این مقاله به بحث اجرت المثل و قوانین مربوط به آن از نگاه وکیل اجرت المثل شیراز خواهیم پرداخت.
اجرت المثل چیست؟
پیش از پرداختن به زوایای گوناگون این پرونده‌ها از زبان بهترین وکیل شیراز، اجازه دهید این مفهوم را کمی بررسی کنیم. از حقوق ویژه که شرع و قانون برای بانوان در نظر گرفته، اجرت المثل است. اگر زن در طول زندگی مشترک و در خانه همسر خود کاری انجام دهد که موظف به انجام آن نیست، مستحق پاداشی است که به آن اجرت‌المثل گفته میشود، برای مثال کار در منزل، آشپزی، رسیدگی به فرزندان، شیر دادن به فرزند و …
طبق ماده 336 قانون مدنی برای کارهایی که شرعاً برعهده زن است، نمی‌توان اجرت المثل مطالبه کرد. هرچند به درخواست زوج باشد (مانند عمل زناشویی). اما همانطور که وکیل اجرت المثل در شیراز یادآوری میکند، اعمالی مانند آشپزی و نظافت منزل و یا حتی شیر دادن نوزاد جزو اعمال شرعی و قانونی نیست، و می‌توان در قبال آن‌ها اجرت المثل مطالبه کرد.
ارکان دعوای اجرت المثل
برای دریافت اجرت المثل و طرح دعوای اجرت المثل باید طبق شرایطی این کار انجام شود، که ارکان آن به شرح زیر است:
طرح دعوای طلاق
اصولاً دعوای مطالبه اجرت‌المثل ایام زوجیت زمانی مطرح میشود که دادخواست طلاق در میان باشد. در واقع تا زمانی که زندگی مشترک در جریان است، زن و شوهر به خاطر اینگونه مسائل بنیان خانوداه را به خطر نمی‌اندازند. البته بنابر اطلاعات بهترین وکیل اجرت المثل ایام زوجیت در شیراز، طرح این دعوا در صورتی که دادخواست طلاق هم داده نشده باشد از نظر قانونی منعی ندارد. وکیل طلاق در شیراز هم چنین نظری دارد.
طلاق به درخواست زوج
همانطور که قبلا اشاره کردیم، طلاق باید به درخواست زوج باشد تا بتوان اجرت المثل را مطالبه کرد. و چنانچه زن درخواست طلاق داده باشد مستحق دریافت اجرت‌المثل نخواهد بود.
نحوه اقامه دعوی اجرت المثل توسط وکیل اجرت المثل شیراز
اگر خانمی خواهان دریافت اجرت المثل زندگی مشترک خود باشد، باید ابتدا از طریق وکیل اجرت المثل در شیراز، دادخواست مطالبه اجرت المثل تنظیم کند. و سپس با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی جهت ثبت دادخواست تنظیمی خود اقدام کند.
اگر مبلغ مطالبه شده کمتر از 20 میلیون تومان باشد، پرونده برای رسیدگی به شورای حل اختلاف ارجاع داده میشود. هزینه دادرسی آن 2.5 نیز درصد مبلغ مطالبه است. در صورتی که مبلغ مطالبه بیشتر از 20 میلیون تومان باشد، پرونده برای رسیدگی به دادگاه ارجاع میشود و هزینه دادرسی آن 3.5 درصد مبلغ مطالبه خواهد بود.
بعد از ارجاع پرونده وقت دادگاه تعیین و سپس دادگاه جهت تعیین میزان اجرت المثل، پرونده را به کارشناس ارجاع می‌دهد. پس از اظهار نظر کارشناس، نظر او به طرفین ابلاغ شده و در صورت اعتراض امر به هیأت کارشناسی ارجاع میشود. در نهایت دادگاه با توجه به اظهار نظر کارشناس برای تعیین میزان اجرت المثل حکم صادر میکند. حکم صادره نیز مشمول تجدید نظر خواهی و در صورت غیابی بودن برای دوبار معترض خواهد بود.
مطالبه اجرت المثل به کمک وکیل برای اجرت المثل
مطالبه اجرت المثل ایام زناشویی توسط وکیل اجرت المثل شیراز با تنظیم دادخواست و تعیین سنوات زندگی صورت می‌گیرد. اما گاه اتفاق می‌افتد که سالیان متمادی یا چندسال زوجه مبادرت به ترک زندگی کرده است؛ بدون اینکه کوچکترین زحمت یا آورده مالی یا انجام امورات زوج را تقبل کرده باشد. در این حالت، به حسب تشخیص قانون از استحقاق دریافت آن سنوات خالی از حضور برخوردار نخواهد شد.
شرایط اجرت المثل ایام زوجیت
بنابر گفته‌های وکیل اجرت المثل ایام زوجیت در شیراز و طبق ماده 336 قانون مدنی، از جمله شرایط دریافت اجرت المثل آن است که زن باید کارهایی که شرعاً جز وظایف‌اش نبوده را به دستور همسرش انجام داده و قصد انجام دادن رایگان این کارها را نداشته باشد. و این امر در دادگاه ثابت شود.
در چنین شرایطی دادگاه حکم به پرداخت اجرت المثل ایام زوجیت زن می‌دهد. که در بخش بعد با شرایط تعلق آن به تفصیل آشنا خواهیم شد.
شرایط تعلق اجرت المثل ایام زوجیت
برای اینکه طبق قانون، اجرت المثل به زن تعلق بگیرد باید شرایطی وجود داشته باشد. در صورتی که جمیع این شرایط محقق شود زن مستحق دریافت اجرت المثل خواهد بود. طبق گفته‌های وکیل اجرت المثل شیراز، این شرایط به شرح زیر است:
در ضمن عقد شرط نشده باشد
از شروطی که از نظر قانونی می‌توان طبق آن توافق کرد، توافق دربارۀ کار در منزل توسط زن است. طرفین در ضمن عقد شرط می‌کنند که کلیه کارهایی که زن در خانه انجام می‌دهد از جمله آشپزی، نظافت، نگهداری از بچه‌ها و … مستحق دریافت هیچ‌گونه اجرت و پاداشی نیست. در این صورت زن مستحق دریافت اجرت و پاداشی نخواهد بود.
در مقابل از دیگر شروط ضمن عقد، در رابطه با اجرت المثل زن این است که در قبال کلیه کارهایی که زن در خانه شوهر انجام می‌دهد مستحق دریافت مقداری اجرت مشخص باشد. برای مثال زن ماهیانه یک میلیون تومان دریافت کند، در قبال کارهایی که در خانه انجام می‌دهد. به این نوع از اجرت، اجرت المسمی گفته میشود زیرا به صراحت در متن قرارداد ذکر شده است. پس در صورت مشخص شدن اجرت المسمی زن دیگر مستحق دریافت اجرت المثل نخواهد بود.
تبرعی نباشد
وکیل اجرت المثل در شیراز یادآوری میکند که بر اساس ماده ۳۳۶ شخصی که کاری را انجام می‌دهد، نباید قصد تبرع داشته باشد. به این معنی که وقتی از سر لطف و مهربانی و به صورت رایگان برای شخص دیگری کاری انجام دهد، مستحق اجرت المثل ایام زوجیت نخواهد بود.
البته هیچ فردی به رایگان کاری را انجام نمی‌دهد. و به عبارتی می‌توان گفت کلیه کارهایی که زن در خانه شوهر انجام می‌دهد به نیت تبرع و مجانی نیست. و این موضوع را مرد باید برای دادگاه به اثبات برساند که زن به قصد تبرع کاری را انجام داده است. در صورت اثبات مرد، به قصد تبرع زن مسئله اجرت المثل زن منتفی میشود و اجرت المثلی به زن تعلق نمیگیرد.
کار شرعا به عهده زن نباشد
بنابر گفتۀ وکیل وکیل اجرت المثل شیراز، کاری که انجام شده نباید شرعاً و قانونا بر عهده زن باشد. یعنی اگر کارهایی که زن در زندگی مشترک انجام می‌دهد. خارج از تکلیف شرعی و قانونی او باشد. اصولاً مستحق دریافت اجرت‌المثل ایام زوجیت برای آن عمل خواهد بود.
به دستور شوهر باشد
کلیه کارهایی که زن در زندگی مشترک انجام می‌دهد، باید به درخواست و دستور شوهر باشد. پس چنانچه کاری به درخواست شوهر انجام نشده باشد، به آن زن اجرت المثل تعلق نمیگیرد.
در چه صورت اجرت المثل به زن تعلق نمیگیرد؟
این از جمله سوالات پرتکراری است که از وکیل اجرت المثل شیراز پرسیده میشود. اجرت المثل به زن ناشزه، طلاق توافقی و دوران عقد و نامزدی و در مواردی ازدواج موقت تعلق نمیگیرد. و فقط برای طلاق‌های مطرح شده از طرف مرد امکان دریافت آن وجود دارد. در ادامه موارد تعلق یا غیر تعلق را بررسی می‌کنیم.
اجرت المثل در ازدواج موقت
قانون در خصوص اجرت المثل ایام زوجیت در ازدواج موقت سکوت کرده است. شاید به دلیل اینکه فلسفه ازدواج موقت بر پایه لذت جنسی مشروع است. و عموماً در ازدواج موقت افراد به دنبال تشکیل خانواده و انجام وظایفی که منتهی به استحکام خانواده میشود، نیستند.
اما در درصورتی که شرایط در ازدواج موقت نیز مانند ازدواج دائم باشد، زن در منزل همسرش زندگی کند و اموری مانند کار در منزل، آشپزی، رسیدگی به فرزندان و … را انجام دهد و شرایط دریافت اجرت المثل نیز وجود داشته باشد، میتواند تقاضای اجرت المثل کند.
اجرت المثل زن ناشزه
به زنی که به همسرش تمکین نمی‌کند، ناشزه گویند. یعنی یا به وظایف زناشویی خود عمل نمی‌کند. و یا اموری مانند اطاعت از همسر، کسب اجازه برای انجام امور مربوط به خود، آراستگی ظاهری، اقامت در منزل همسر و حسن معاشرت با او را انجام نمی‌دهد. و مرد حکم الزام به تمکین را نسبت به او دریافت کرده باشد.
سایر شرایط مبلغ اجرت المثل
همانطور که تجربه‌های وکیل اجرت المثل ایام زوجیت در شیراز تصدیق میکند، شرایط دیگری هم برای پرداخت این حق وجود دارد، از جمله:
اجرت المثل ایام زوجیت بعد از فوت شوهر
آن طور که وکیل اجرت المثل در شیراز بیان میکند، با توجه به تبصره ماده ۳۳۶ قانون مدنی و ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده، منعی برای محاسبه اجرت المثل زن بعد از فوت شوهر وجود ندارد. زیرا اجرت المثل نیز مانند مهریه حق مالی است که بعد از فوت از بین نمی‌رود. عموما تصور بر این است که با فوت یکی از زوجین همه چیز خاتمه می‌یابد، در حالی که مرگ در بعضی موارد آغاز کننده یا تثبیت کننده امور مالی است.
اجرت المثل ایام زوجیت بعد از فوت زن
اجرت المثل نیز همانند مهریه از حقوق مالی زن است. و پدر و مادر وی میتواند به طرفیت از فرزندشان، تمامی حقوق دختر خود را از شوهرش مطالبه کنند.
اجرت المثل ایام زناشویی قبل از طلاق
بر اساس گفته‌های وکیل خانواده شیراز، زوجه میتواند مستقیما و بدون اینکه زوج تقاضای طلاق کرده باشد. با تقدیم دادخواست به دادگاه اجرت المثل ایام زوجیت خود را مطالبه کند.
مبلغ اجرت المثل سال 1401
اجرت المثل معمولا زمانی به زوجه تعلق می‌گیرد که طلاق جاری شود؛ زیرا در رسیدگی‌هایی که توسط دادگاه‌ها انجام شده، اگر اجرت المثل زوجه در حین ادامه زندگی محاسبه و از زوج وصول شود، ممکن است تحولاتی در وضعیت زندگی و اموال زوج حاصل شود که این قضیه میتواند در روند دریافت اجرت المثل مؤثر باشد.
مبلغ اجرت المثل بر مبنای سنوات زندگی زناشوئی است و نحوه محاسبه آن اگر توافقی بین زوجین نباشد، توسط کارشناس با بررسی اموال منقول و غیرمنقول زوج تعیین میشود. عرف جاری معمولا حداقل از مبلغ 800 هزار تومان شروع میشود. تا اکتساب میزان ثروت زوج و گاه به صورت عدم ملائت زوج دادگاه مخیرات ترتیب دیگری اتخاذ کند.
عوامل موثر در محاسبه این مبلغ به گفته وکیل اجرت المثل شیراز
تعیین میزان اجرت المثل زن اصولا توسط کارشناسان رسمی دادگستری انجام میشود. هرچند قاضی تکلیفی به پذیرش قطعی نظر کارشناس نداشته و اینکار فقط برای کمک به علم قاضی صورت می‌گیرد، اما معمولا قضات از نظر کارشناسان تبعیت می‌کنند. از جمله عواملی که محاسبه مبلغ اجرت المثل دخیل هستند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تحصیلات
میزان تحصیلات زن تا حد زیادی بر نظر کارشناس بر تعیین میزان اجرت المثل تاثیر می گذارد. هر قدر سطح تحصیلات زن بالاتر باشد میزان اجرتی که به او تعلق می گیرد بیشتر است.
شاغل بودن
چنانچه زنی در بیرون از خانه شاغل باشد میزان اجرت المثلی که به او تعلق می گیرد کمتر خواهد بود. طبق قانون زن کاملا دارای استقلال مالی از شوهر خود است و اگر در بیرون از خانه مشغول کار باشد، به هیچ وجه تکلیفی به صرف دستمزد خود در زندگی مشترک ندارد و تمامی دستمزد متعلق به خود زن است.
همچنین طبق گفته‌های بهترین وکیل اجرت المثل ایام زوجیت در شیراز، شاغل بودن زن و استقلال مالی او به هیچ وجه حق او را بر دریافت نفقه از بین نمی‌برد. پس زنی که در بیرون از خانه مشغول به کار است، اصولا از زنی که تمام وقت خود را در خانه می‌گذراند، ساعات کمتری را به کار داخل خانه می‌پردازد. از آنجایی که اجرت المثل زن به کارهایی که به دستور شوهر و در خانه انجام می‌دهد تعلق می‌گیرد، این مسئله طبیعی به نظر می‌رسد.
تعداد فرزندان
هرچه تعداد فرزندان بیشتر باشد، درگیری و کارهای مادر هم بیشتر میشود. آماده کردن آن‌ها، رسیدگی به درس و مدرسه بچه‌ها، بردن‌شان به مدرسه، آماده کردن غذا و لباس و حتی شیر دادن و نگهداری از آن‌ها در دوره کودکی، همه و همه باعث میشود که میزان کار مادران در خانه با تعداد فرزندان رابطه مستقیمی داشته باشد. نهایتا هرچه تعداد فرزندان بیشتر باشد، میزان کار مادر بیشتر بوده و تبع آن میزان اجرت هم بیشتر میشود.
سال‌های زندگی مشترک
هرچه مدت بیشتری از زندگی مشترک گذشته باشد، میزان کارهایی که زن در جریان زندگی مشترک انجام داده هم بیشتر است. پس میزان اجرتی هم که به او تعلق می‌گیرد باید بیشتر باشد.
شان اجتماعی زن
شان و جایگاه اجتماعی زن چه قبل از ازدواج و چه بعد از ازدواج از عوامل مهم و تاثیرگذار در تعیین میزان اجرت المثل زن است.
مراحل دادرسی اجرت المثل ایام زوجیت
مراحل دادرسی اجرت المثل ایام زناشویی عبارت از تعیین کارشناس و بررسی اوضاع و احوال ملک یا محل یا نوع موضوع که البته تا سه مرحله نظریه کارشناس قابل اعتراض است. مراحل اینگونه دادرسی به کمک کارشناس و سپس هیئت سه نفره و در آخر پنج تا هفت نفره قطعی میشود.
مشورت با بهترین وکیل اجرت المثل ایام زوجیت در شیراز
انتخاب بهترین وکیل اجرت المثل ایام زوجیت در شیراز در دعاوی طلاق مزایای بسیاری از جمله صرفه جویی در زمان و هزینه را به دنبال دارد که ممکن است عدم انتخاب وکیل موجب هدر رفتن آن‌ها شود. همچنین وکیل متخصص شیراز از قوانین حقوقی زیادی اطلاع دارد که به بدون شک به نفع شما خواهد بود، مثلا اگر تقاضای پرداخت اجرت المثل توسط دادگاه رد شود، می‌توان درخواست گرفتن نحله را در دادگاه عنوان کرد.
جهت مشاوره رایگان 30 دقیقه‌ای با دکتر سجاد محمدی، وکیل پایه دادگستری در شیراز می‌توانید با شماره 09330550588 تماس بگیرید. کافیست روی شماره ضربه بزنید.
سوالات متدوال
1. مبلغ اجرت المثل سال 1401 چقدر است؟
مبلغ اجرت المثل بر مبنای سنوات زندگی زناشوئی است و نحوه محاسبه آن اگر توافقی بین زوجین نباشد، توسط کارشناس با بررسی اموال منقول و غیرمنقول زوج تعیین میشود. عرف جاری معمولا از 800 هزار تومان شروع میشود.
2. آیا نپرداختن اجرت المثل مشمول جلب میشود؟
اگر رای قطعی محکومیت پرداخت اجرت المثل صادر شده باشد و اجراییه صادر شود، و تا یک ماه بعد زوج اقدام به پرداخت یا دادن دادخواست اعسار از پرداخت اجرت المثل نداده باشد، به تقاضای زوجه دادگاه حکم جلب شوهر (زوج) را صادر میکند.
3. آیا اعسار و تقسیط اجرت المثل پذیرفته میشود؟
چنانچه مرد مالی نداشته باشد، میتواند با دادن دادخواست تقسیط اجرت المثل از دادگاه تقاضای قسطبندی مبلغ محکومیت اجرت المثل را کند و در صورت بودن شرایط اعسار، دادگاه حکم بر تقسیط صادر میکند. البته به شرطی که زوج مالی برای توقیف و پرداخت نداشته باشد.
4. در چه صورت اجرت المثل به زن تعلق نمیگیرد؟
اجرت المثل به زن ناشزه، طلاق توافقی و دوران عقد و نامزدی و در مواردی ازدواج موقت تعلق نمیگیرد. و فقط برای طلاق‌های مطرح شده از طرف مرد امکان دریافت آن وجود دارد.